Na Hang là huyện miền núi của tỉnh Tuyên Quang, cách thành phố Tuyên Quang về phía Bắc 110 km, tiếp giáp với 6 huyện của 3 tỉnh: Tỉnh Bắc Kạn, tỉnh Cao Bằng, tỉnh Hà Giang. Có tổng diện tích tự nhiên 86.353,73 ha. Huyện Na Hang có 11 xã, 01 thị trấn, 114 thôn, bản, tổ dân phố. Dân số có trên 10.644 hộ với 47.619 khẩu, có 12 dân tộc sinh sống, trong đó: Dân tộc Tày chiếm 52,56%, Kinh 9,44%, Dao 27,64%, còn lại là các dân tộc khác.
Xác định xây dựng nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành Nghị quyết số 36-NQ/HU ngày 22/7/2021 về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021; Ủy ban nhân dân huyện đã ban hành Kế hoạch số 163/KH-UBND ngày 13/9/2021 về thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/HU ngày 22/7/2021 của Ban Chấp hành Đảng bộ huyện Na Hang (khóa XXII) về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 và nhiều văn bản khác để tổ chức thực hiện.
Ban Thường vụ Huyện ủy đã thành lập 04 tổ giúp việc chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại xã Khâu Tinh, xã Đà Vị; nông thôn mới nâng cao xã Hồng Thái, xã Thanh Tương và phân công nhiệm vụ phụ trách thôn, bản, hộ gia đình cho thành viên các tổ công tác. 100% các xã thành lập Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới cấp xã và Ban phát triển thôn bản. Mỗi xã bố trí 01 công chức chuyên trách xây dựng nông thôn mới, phân công nhiệm vụ, địa bàn phụ trách cho từng thành viên Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý xã tổ chức họp giao ban hàng tuần để đánh giá tiến độ, kết quả thực hiện.
Qua hai năm rưỡi thực hiện xây dựng nông thôn mới trên địa bàn huyện đạt kết quả tốt. Phát triển nông nghiệp đã có những chuyển biến tích cực, bước đầu triển khai có hiệu quả, hình thức liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm bước đầu có hiệu quả; việc ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất được coi trọng đã góp phần nâng cao năng suất, giá trị cây trồng vật nuôi góp phần vào công tác giảm nghèo của huyện. Cở sở hạ tầng phục vụ sản xuất, đời sống nhiều xã, thôn bản được quan tâm đầu tư xây dựng, tạo diện mạo mới cho khu vực nông thôn. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn ngày càng được nâng lên, đáp ứng cơ bản về nhu cầu giáo dục, y tế, văn hóa, thông tin - truyền thông; quyền làm chủ, vai trò chủ thể của người dân ngày càng được phát huy theo phương châm ”Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ”.
Giai đoạn 2021 - 2023, tổng nguồn lực huy động thực hiện Chương trình đạt 673.034,63 triệu đồng. Trong đó, vốn trực tiếp cho Chương trình: 41.602,52 triệu đồng (ngân sách Trung ương 29.689,1 triệu đồng; ngân sách địa phương 11.913,42 triệu đồng). Vốn lồng ghép: 196.786,01 triệu đồng. Vốn doanh nghiệp: 42.211 triệu đồng. Vốn tín dụng: 248.824 triệu đồng. Nhân dân đóng góp: 143.611,1 triệu đồng.
Tiêu chí quy hoạch: Đang thực hiện các bước để điều chỉnh quy hoạch chung xã nông thôn mới tại 08 xã (Sơn Phú, Đà Vị, Yên Hoa, Côn Lôn, Khâu Tinh, Sinh Long, Thượng Nông, Thượng Giáp) với kinh phí 3.332,82 triệu đồng.
Tiêu chí giao thông: Làm tốt công tác duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa, nâng cấp các tuyến đường giao thông theo phân cấp quản lý.
Tiêu chí thủy lợi: Đến tháng 7/2023, có 11/11 xã đạt tiêu chí. Công tác quản lý khai thác và sửa chữa, nâng cấp công trình thủy lợi đầu mối tiếp tục được quan tâm nhưng chưa đáp ứng nhu cầu thực tế, một số công trình hư hỏng do thiên tai chưa được sửa chữa kịp thời; việc triển khai thực hiện kiên cố hóa kênh mương theo Nghị quyết số 09/2020/NQ-HĐND ngày 15/12/2020 của Hội đồng nhân dân tỉnh nhận được sự đồng tình, hưởng ứng tham gia tích cực của nhân dân.
Tiêu chí Điện: Đến tháng 7/2023, có 10/11 xã đạt tiêu chí; 98/99 thôn, bản có điện lưới quốc gia, tỷ lệ hộ sử dụng điện thường xuyên, an toàn đạt trên 95%.
Tiêu chí trường học: Đến tháng 7/2023, có 06/11 xã đạt tiêu chí (Năng Khả, Côn Lôn, Thanh Tương, Đà Vị, Hồng Thái, Thượng Giáp).
Tiêu chí cơ sở vật chất văn hóa: Đến tháng 7/2023 có 05/11 xã đạt tiêu chí.
Tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn: Đến tháng 7/2023, có 11/11 xã đạt tiêu chí.
Tiêu chí thông tin và Truyền thông: Đến tháng 7/2023, có 11/11 xã đạt tiêu chí.
Tiêu chí nhà ở dân cư: Đến tháng 7/2023, có 05/11 xã đạt tiêu chí (Năng Khả, Côn Lôn, Hồng Thái, Thanh Tương, Khâu Tinh).
Tiêu chí thu nhập: Đến tháng 7/2023, có 03/11 xã đạt tiêu chí (xã Năng Khả, Côn Lôn, Hồng Thái), thu nhập bình quân toàn huyện đạt 32,8 triệu đồng/ người/năm.
Tiêu chí giảm nghèo đa chiều: Hết năm 2022, chưa có xã nào đạt tiêu chí Hộ nghèo đa chiều, tỷ lệ hộ nghèo 54,4%.
Tiêu chí lao động: Tổ chức 03 hội nghị giới thiệu, xúc tiến việc làm cho lao động tham gia làm việc tại các khu công nghiệp trong và ngoài tỉnh, khuyến khích, hỗ trợ phát triển mô hình du lịch cộng đồng, dịch vụ du lịch lòng hồ thủy điện Tuyên Quang, cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn để tạo việc làm tại địa phương. Đến tháng 7/2023 có 5/11 xã đạt tiêu chí.
Thuyền du lịch Bến thủy lòng hồ Thủy điện Tuyên Quang
Cơ sở homstay tại xã Năng Khả, huyện Na Hang
Tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn: Khuyến khích, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các hợp tác xã, tổ hợp tác trên địa bàn sản xuất, kinh doanh; triển khai các cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển hợp tác xã, phát triển kinh tế trang trại; xây dựng các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất chuỗi giá trị, gắn sản xuất với tiêu thụ sản phẩm. Đến tháng 7/2023, có 10/11 xã đạt tiêu chí, toàn huyện có 37 hợp tác xã đang hoạt động trong lĩnh vực nông lâm nghiệp, thủy sản.
Tiêu chí giáo dục và Đào tạo: Làm tốt công tác khuyến học, hỗ trợ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn được đến lớp; duy trì phổ cập giáo dục mầm non, tiểu học, trung học cơ sở: Đến tháng 7/2023, có 11/11 xã đạt tiêu chí; tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi được đi học đạt 100%.
Tiêu chí y tế: Thực hiện tốt công tác khám, chữa bệnh trên địa bàn, huy động nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị các trạm y tế xã; tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về bảo hiểm y tế; tỷ lệ người dân khu vực nông thôn tham gia bảo hiểm y tế đạt trên 92,0%, tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể thấp còi (chiều cao theo tuổi) còn 20,6%.
Tiêu chí văn hóa: Tiếp tục triển khai thực hiện cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư gắn với xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”; đẩy mạnh cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch" do Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam phát động; tỷ lệ hộ gia đình đạt danh hiệu Gia đình văn hóa chiếm 88,27%, tỷ lệ thôn, bản đạt danh hiệu văn hóa theo quy định 89,27%. Đến tháng 7/2023, có 11/11 xã đạt tiêu chí.
Tiêu chí môi trường và An toàn thực phẩm: Đến tháng 7/2023, có 04/11 xã đạt tiêu chí; tỷ lệ hộ gia đình được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh 90,0%.
Tiêu chí hệ thống chính trị và tiếp cận pháp luật: Đến tháng 7/2023, có 11/11 xã đạt tiêu chí.
Tiêu chí quốc phòng và An ninh: Xây dựng lực lượng dân quân “vững mạnh, rộng khắp” và hoàn thành các chỉ tiêu quốc phòng; tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia phong trào bảo vệ an ninh tổ quốc, đẩy mạnh công tác phòng, chống, đấu tranh với các loại tội phạm và tệ nạn xã hội...
Để tiếp tục triển khai hiệu quả công tác xây dựng nông thôn mới, huyện Na Hang xác định tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp: Căn cứ chỉ tiêu, tiêu chí Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới và Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021-2025, các hướng dẫn của Bộ, ngành của tỉnh kịp thời chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, Ủy ban nhân dân các xã rà soát, điều chỉnh khối lượng công việc, kinh phí cần thực hiện, chủ động lồng ghép các chương trình dự án để đảm bảo thực hiện có hiệu quả kế hoạch thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, Ủy ban nhân dân các xã chủ động rà soát, đánh giá thực trạng các chỉ tiêu, tiêu chí hiện nay đã có hướng dẫn cụ thể và có kế hoạch cụ thể thực để đạt chỉ tiêu, tiêu chí. Chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã, nhất là các xã mục tiêu giai đoạn 2021-2025, các cơ quan liên quan tham mưu, đề xuất, thực hiện có hiệu quả các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập, giải quyết việc làm cho người dân.
Đào Việt Dũng