“Sửa đổi lối làm việc” là tác phẩm của Chủ tịch Hồ Chí Minh viết tháng 10 năm 1947 tại Chiến khu Việt Bắc, vào giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, với bút danh X.Y.Z. Là tác phẩm đầu tiên đặt vấn đề đổi mới trong điều kiện Đảng cầm quyền, “Sửa đổi lối làm việc” đến nay vẫn thực sự mới mẻ, hiện đại và có tính thời sự sâu sắc. Học tập và làm theo những chỉ dẫn trong tác phẩm trong điều kiện hiện nay sẽ góp phần quan trọng vào việc nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng cầm quyền, dẫn dắt cách mạng Việt Nam giành thắng lợi trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước.
Ảnh minh họa: Tất Thắng
Nội dung chủ yếu của tác phẩm được khái quát thành 6 vấn đề lớn:
Một là, “Phê bình và sửa chữa”. Chủ tịch Hồ Chí Minh phê bình cán bộ, đảng viên xao nhãng việc học tập, coi đó là khuyết điểm lớn; Người cho rằng cần phải học tập để sửa chữa khuyết điểm và có tẩy sạch khuyết điểm thì mới có thể tiến bộ. Theo Người, phải chú ý chữa cho được 2 chứng bệnh nguy hiểm: bệnh chủ quan và bệnh hẹp hòi, cho rằng mỗi chứng bệnh là một kẻ địch, chúng ta cần đánh bại kẻ địch đó.
Hai là, “Mấy điều kinh nghiệm”. Trong chương đã tổng kết các bài học, đúc rút thành các kết luận: vai trò của cán bộ, về chính sách và thực thi chính sách, phải nghiên cứu kinh nghiệm đến gốc để hiểu thấu đáo, nâng cao sáng kiến và lòng hăng hái của quần chúng, mục đích của hoạt động, đối tượng của sự phục vụ, phải đi sâu đi sát quần chúng.
Ba là, “Tư cách và đạo đức cách mạng” với 12 điều chỉ dẫn, nói về phận sự của đảng viên và cán bộ, phê phán những khuyết điểm sai lầm trong Đảng và của cán bộ, đảng viên mà chủ yếu là các chứng bệnh của chủ nghĩa cá nhân, phải kiên quyết tẩy sạch, chỉ rõ cách chữa chứng bệnh ấy, từ thái độ đến phương pháp.
Bốn là, “Vấn đề cán bộ”, Người trình bày có hệ thống các nhiệm vụ huấn luyện, dạy cán bộ, dùng cán bộ, lựa chọn và đối xử với cán bộ, chính sách cán bộ.
Năm là, “Cách lãnh đạo”, Người đặc biệt nhấn mạnh lãnh đạo và kiểm soát, làm rõ thế nào là lãnh đạo và lãnh đạo như thế nào, đặc biệt là phải gần dân, hiểu dân, học dân, hỏi dân để lãnh đạo dân một cách dân chủ.
Sáu là, “Chống thói ba hoa”, phê phán một khuyết điểm, một thói xấu mà cán bộ hay mắc phải, chỉ rõ những biểu hiện của thói ba hoa, tác hại và nguyên nhân của nó, đồng thời chỉ ra cách sửa chữa thói ba hoa.
Các nội dung được đề cập trong cuốn sách được xem như 6 chương với một chủ đề: sửa chữa cái xấu, xây dựng cái tốt theo phương châm tự phê phán, tự đổi mới, bao quát tổ chức và cá nhân, các mối quan hệ nội tại trong tổ chức và quan hệ giữa Đảng với dân.
"Sửa đổi lối làm việc" được xem là tác phẩm kiểu mẫu gắn lý luận với thực tiễn, thể hiện sâu đậm phong cách Hồ Chí Minh, một phong cách hành động, giản dị, thiết thực, có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa tư tưởng, phương pháp và phong cách, trở thành bản lĩnh sáng tạo, đổi mới, bản lĩnh văn hóa. Tác phẩm đã tổng kết thực tiễn để trình bày lý luận, thể hiện quan niệm, triết lý của Chủ tịch Hồ Chí Minh về sự cần thiết phải đổi mới và chú trọng đổi mới trước hết vào lối làm việc, cách lãnh đạo, là triết lý nhân sinh hành động của Người.
Tác phẩm ra đời cách đây đã 75 năm, nhưng vẫn mang tính thời sự sâu sắc. Công cuộc đổi mới đất nước đã hơn 36 năm qua, ngày càng đi vào chiều sâu, quy mô rộng lớn hơn. Việc nghiên cứu tư tưởng của tác phẩm giúp chúng ta có kiến thức và kinh nghiệm trong đổi mới đồng bộ kinh tế và chính trị, đặc biệt tư tưởng “xây dựng Đảng cách mạng chân chính”. Làm theo những chỉ dẫn trong tác phẩm "Sửa đổi lối làm việc", nêu cao tinh thần phê bình và sửa chữa khuyết điểm, rèn luyện tư cách đạo đức của người cách mạng; kiên quyết phòng ngừa, tẩy sạch các chứng bệnh của chủ nghĩa cá nhân; chống thói ba hoa, đồng thời biết cách huấn luyện, sử dụng cán bộ; rèn phong cách lãnh đạo dân chủ, nêu gương, gần dân, hiểu dân, học dân… chắc chắn chúng ta sẽ có đội ngũ cán bộ, đảng viên đáp ứng yêu cầu sự nghiệp đổi mới và phát triển đất nước.
Nguyễn Nhung
Tài liệu tham khảo: Mẫu mực về đạo đức, đặc sắc về phong cách, GS.TS Hoàng Chí Bảo, NXB Hà Nội, 2020