Vai trò của báo chí định hướng thông tin trên mạng xã hội

Ảnh minh hoạ: Tất Thắng

Với tính đặc thù, bản thân internet khó có thể kiểm soát, ngăn chặn các thông tin xấu độc.Vì vậy, cần tạo sức “đề kháng” cho cộng đồng mạng để mỗi công dân có đủ tri thức, năng lực nhận biết sự đúng - sai trên không gian mạng và chủ động, tự giác, kịp thời đấu tranh phản bác các thông tin xấu độc.

Đấu tranh trên không gian mạng thực chất là cuộc chiến đấu thầm lặng trên trận địa tư tưởng. Ở Việt Nam hiện nay, cư dân mạng chủ yếu là đối tượng trẻ, theo thống kê từ báo cáo Việt Nam Digital năm 2020: tỷ lệ người dùng internet ở Việt Nam chiếm 70% dân số và ngày càng trẻ hóa, phần lớn trong độ tuổi thanh niên. Nhiều người trẻ, học sinh, sinh viên thường xuyên đọc, chia sẻ thông tin, “lang thang” trên mạng xã hội Facebook, Youtube, Twitter và các trang thông tin của các tờ báo lớn như BBC, CNN, Time, Fox New… trong khi các trang lan tràn các thông tin xấu độc dẫn đến hoang mang, thiếu niềm tin vào Đảng, chế độ. Nhiều người trẻ ít đọc báo, tạp chí, mạng xã hội chính thống vì thông tin chính thống đưa lên báo thường chậm hơn mạng xã hội.

Vậy giải pháp nào để đẩy lùi các thông tin xấu độc trên không gian mạng và giảm thiểu tác hại của các thông tin này? Dưới góc độ tuyên truyền, chúng tôi xin nêu giải pháp phát huy vai trò của báo chí trong định hướng thông tin trên mạng xã hội như sau:

Một là, làm tốt công tác tuyên truyền, giúp cộng đồng mạng nhận diện rõ bản chất của các quan điểm sai trái, thù địch. Các thế lực thù địch tận dụng công cụ thông tin hiện đại - internet để tiến hành chống phá trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Mỗi dịp đất nước có những sự kiện lịch sử như Đại hội Đảng, bầu cử Quốc hội, kỷ niệm Ngày lễ trọng đại của đất nước… Các thế lực thù địch lại tung những thông tin xấu độc, bịa đặt… gây hoang mang trong Nhân dân. Nếu trước đây, chúng chủ yếu xuyên tạc, phủ nhận nền tảng tư tưởng của Đảng - chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm đường lối của Đảng, thì hiện nay chúng tập trung vào những vụ việc tham nhũng, tiêu cực, những vấn đề mang tính đời thường để thu hút độc giả. Chúng cắt ghép hình ảnh, video, xuyên tạc, bôi nhọ, dựng chuyện xung quanh việc một số cán bộ cấp cao bị kỷ luật. Trước thực tế đó, nhiệm vụ của báo chí chính thống là tạo thông tin chủ đạo, chi phối để cộng đồng mạng nhận rõ bản chất các quan điểm sai trái. Báo chí phải phân tích, làm rõ nội hàm khái niệm, có luận chứng, luận cứ rõ ràng… để cộng đồng mạng nắm được bản chất của các thông tin, phân biệt thông tin đúng và thông tin sai lệch.

Hai là, phát huy vai trò dẫn dắt, chi phối thông tin chính thống của hệ thống báo chí và mạng xã hội để cộng đồng mạng nâng cao nhận thức, đủ sức “đề kháng” trước các quan điểm sai trái, thù địch. Hệ thống báo chí tăng cường các chuyên trang, chuyên mục, đa dạng hóa hình thức nhằm cung cấp thường xuyên, có hệ thống cho công chúng thông tin chính thống về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, thành tựu của công cuộc đổi mới đất nước dưới sự lãnh đạo của Đảng. Báo chí cần tuyên truyền, cổ vũ các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể và hệ thống chính trị vào cuộc để thực hiện tốt các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu nêu trong Nghị quyết 35 của Bộ Chính trị. Thực hiện phương châm “xây” và “chống”; “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”; lấy thông tin tích cực đẩy lùi thông tin tiêu cực.

Ba là, hiện nay, lực lượng chủ yếu đấu tranh phản bác các thông tin xấu độc là Ban Chỉ đạo 35 các cấp. Tình trạng cán bộ, đảng viên và Nhân dân thờ ơ trước những thông tin tiêu cực, xấu độc vẫn còn phổ biến, thậm chí còn quan tâm, like, chia sẻ. Vì vậy, các cơ quan báo chí cần tăng cường tuyên truyền, định hướng, phản bác các thông tin xấu độc. Nâng cao chất lượng đội ngũ phóng viên, biên tập viên, bảo đảm những người làm báo có bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thông nghề nghiệp, đạo đức trong sáng. Thường xuyên đổi mới hình thức, phương tiện đấu tranh, nhất là những tiện ích mới để thu hút cư dân mạng.

Nguyễn Nhung

TL tham khảo: Một số luận cứ phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống phá Đại hội XIII của Đảng, NXBCTQGST, Hà Nội 2021