Trang bị kỹ năng tham gia mạng xã hội cho học sinh tại Trường THPT Chuyên Tuyên Quang
Hiện nay, toàn tỉnh có 07 huyện, thành Đoàn, 03 Đoàn trực thuộc, 369 cơ sở Đoàn và 2.908 chi đoàn với trên 40 nghìn đoàn viên. Tổng số thanh niên trên 146 nghìn, chiếm gần 20% dân số của tỉnh, trong đó tỉ lệ thu hút tập hợp thanh niên đạt 76%. Thanh niên hiện nay mạnh mẽ trong thể hiện quan điểm, cá tính, đề cao sự tự do, tính sáng tạo và trải nghiệm đặc sắc trong công việc, cuộc sống, vui chơi, giải trí, tham gia tích cực các hoạt động trên không gian mạng.
Tại Khoản 3, Điều 2, Luật An ninh mạng 2018 quy định: Không gian mạng là mạng lưới kết nối của cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm mạng viễn thông, mạng internet, mạng máy tính, hệ thống xử lý và điều khiển thông tin, cơ sở dữ liệu, là nơi con người thực hiện các hành vi xã hội không bị giới hạn bởi không gian và thời gian.
Không gian mạng ngày nay trở thành một không gian xã hội mới, nơi con người có thể thực hiện các hành vi giao tiếp, sáng tạo, lao động, sản xuất, tiêu dùng, học tập và vui chơi giải trí, không bị giới hạn bởi không gian và thời gian.
Tuy nhiên, cùng với những lợi ích to lớn, không gian mạng đang tạo ra các nguy cơ và thách thức đối với an ninh quốc gia, an ninh con người và trật tự an toàn xã hội. Các thế lực thù địch lợi dụng internet và mạng xã hội để xuyên tạc Cương lĩnh, đường lối, quan điểm, nền tảng tư tưởng của Đảng; lôi kéo, kích động các phần tử bất mãn, tập hợp lực lượng, thành lập các tổ chức chống đối gây mất ổn định an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Không những thế, không gian mạng còn có thể bị lợi dụng gây nên những thiệt hại về tài sản, tinh thần, thậm chí cả tính mạng con người.
Bối cảnh đó đặt ra cho thế hệ trẻ nói chung, thế hệ trẻ tỉnh Tuyên Quang nói riêng không ít những thách thức, nhất là khi sự trải nghiệm cuộc sống của họ chưa đủ để có thể sàng lọc, “miễn dịch” trước những tiêu cực xã hội đa chiều, phức tạp. Bên cạnh đó, với âm mưu thâm độc lợi dụng tâm lý tuổi trẻ dễ tiếp cận cái mới, thích tự khẳng định mình, nhưng nhận thức các vấn đề chính trị- xã hội còn “chưa chín”, các thế lực thù địch, phản động luôn xem thanh niên, thiếu niên, nhi đồng là một trong những đối tượng đặc biệt để thực hiện thủ đoạn “diễn biến hòa bình” với các hình thức, thủ đoạn hết sức tinh vi. Chúng sử dụng nền tảng các mạng xã hội như Facebook, Zalo, Youtube, Instagram, Tiktok... để xuyên tạc, thổi phồng sự việc, bóp méo bản chất vấn đề, kích thích trí tò mò, hoài nghi trong giới trẻ về lịch sử, chế độ chính trị như: Xuyên tạc lịch sử hào hùng của dân tộc ta trong các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm thông qua các tác phẩm văn học nghệ thuật; phủ nhận thành quả cách mạng; thành tựu phát triển đất nước; chê bai nói xấu chế độ; cổ súy tư tưởng “bài nội” “sùng ngoại”, tạo các diễn đàn trên mạng xã hội, cổ vũ giới trẻ tham gia truy cập và bình luận theo hướng tiêu cực, nhằm gieo rắc sự hoài nghi, mơ hồ, mất phương hướng chính trị trong giới trẻ.
Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã chỉ rõ “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa, nâng cao lòng yêu nước, tự hào dân tộc, nuôi dưỡng hoài bão, khát vọng vươn lên; nêu cao tinh thần trách nhiệm đối với đất nước, với xã hội; xây dựng môi trường, điều kiện học tập, lao động, giải trí, rèn luyện để phát triển lành mạnh, toàn diện, hài hoà cả về trí tuệ, thể chất và giá trị thẩm mỹ cho thế hệ trẻ…”. Thanh niên là lực lượng tiên phong, cánh tay đắc lực và là niềm tin của Đảng.
Đoàn viên ưu tú là học sinh Trường THPT Nguyễn Văn Huyên được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam
Ngày 05/3/2022, Thủ tướng Chính phủ ra Quyết định phê duyệt Chương trình “Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên không gian mạng, giai đoạn 2022 - 2030”; UBND tỉnh Tuyên Quang ban hành Kế hoạch số 79/KH-UBND ngày 14/4/2023 của về triển khai thực hiện Chương trình "Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng tỉnh Tuyên Quang trên không gian mạng giai đoạn 2022 - 2030".
Đây là những văn bản quan trọng góp phần nâng cao hiệu quả công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên không gian mạng. Qua đó, góp phần xây dựng thế hệ trẻ có lý tưởng cách mạng, bản lĩnh vững vàng, giàu lòng yêu nước, có tri thức, văn hóa, có ý thức tuân thủ pháp luật, trách nhiệm với cộng đồng, có ước mơ, hoài bão, khát vọng và kỹ năng hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên số hóa.
Quán triệt tinh thần đó, trong thời gian tới, các cấp ủy, địa phương, đơn vị, tổ chức Đoàn, Hội, Đội cần tiếp tục quan tâm thực hiện một số nội dung sau để giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên không gian mạng:
Thứ nhất, phát huy tốt vai trò của tổ chức Đoàn trong việc thực hiện tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, kỹ năng cho cán bộ, đoàn viên, thanh niên, thiếu niên, nhi đồng khi tham gia các hoạt động trên không gian mạng an toàn, hiệu quả.
Thông qua việc tổ chức hội nghị tuyên truyền, lồng ghép nội dung truyên truyền về Luật an ninh mạng qua các buổi sinh hoạt, hội họp kết hợp tuyên truyền miệng với tuyên truyền trực quan hình ảnh, video… qua đó cung cấp những kiến thức cơ bản và định hướng nhận thức, hành động cho đoàn viên, thanh niên tránh rơi vào âm ưu của các thế lực thù địch, phản động, các phần tử cơ hội chính trị; không tham giao vào các hoạt động tụ tập đông người, tuần hành hoặc có hành vi quá khích gây mất an ninh trật tự, an toàn xã hội, vi phạm pháp luật.
Tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng cho thanh thiếu nhi thông qua sinh hoạt, hội họp và hệ thống mạng xã hội, các phương tiện truyền thông đại chúng và hướng dẫn đoàn viên nhận diện thông tin xấu, biết phân biệt đúng, sai khi tiếp cận xử lý các thông tin trên mạng; tuyên truyền vận động thanh niên, thiếu niên nhi đồng thực hiện tốt Bộ quy tắc ứng xử trên mạng xã hội ban hành kèm theo Quyết định số 874/QĐ-BTTTT ngày 17/6/2021 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông, sử dụng mạng xã hội một cách có văn hóa, có ích cho bản thân, các hội; không đăng tải, chia sẻ thông tin sai sự thật, hình ảnh phản cảm, trái với thuần phong mỹ tục, văn hóa dân tộc. Đồng thời giáo dục nâng cao bản lĩnh chính trị cho đoàn viên, thanh niên để có thể tự “miễn nhiễm” có “sức đề kháng ”, có cách bảo vệ mình trước những thông tin xấu độc, xuất hiện trên không gian mạng.
Thứ hai, tiếp tục đẩy mạnh triển khai thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Mỗi ngày một tin tốt, mỗi tuần một câu chuyện đẹp” của Trung ương Đoàn trên không gian mạng với những thông tin tích cực, được thể hiện dưới dạng thức hấp dẫn như hình ảnh, bài viết, video, đồ họa thông tin.... nhằm chia sẻ, lan tỏa những thông tin tốt, hình ảnh đẹp, câu chuyện mang giá trị nhân bản, lối sống nhân văn, tạo ra xu hướng tích cực trên mạng về những giá trị tốt đẹp của cuộc sống, đồng thời giúp “cạnh tranh” lấn át những thông tin xấu, độc hại.
Thứ ba, xây dựng, nâng cấp, vận hành, quản lý, khai thác, sử dụng hiệu quả các kênh thông tin trên không gian mạng. Báo chí, truyền thông chủ động thông tin chính thống, thông tin phản bác quan điểm sai trái, thù địch chính xác, đầy đủ, kịp thời, bảo đảm định hướng, đặc biệt là quan tâm xây dựng các chuyên mục riêng về công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng trên các trang báo điện tử.
Tiếp tục triển khai thực hiện có hiệu quả ứng dụng “Thanh niên Việt Nam” góp phần đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền giáo dục; nắm bắt phản ánh tình hình tư tưởng trong đoàn viên, hội viên, thanh niên; cung cấp thông tin chính xác, hiệu quả, kịp thời tới đoàn viên, hội viên, thanh niên, đặc biệt là những nội dung phục vụ công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng nói chung và trên không gian mạng nói riêng.
Thứ tư, nâng cao nhận thức của cấp ủy, chính quyền, các ban ngành, đoàn thể về vấn đề xây dựng gia đình nói chung, giáo dục trong mỗi gia đình nói riêng góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển đạo đức, lối sống của thanh thiếu nhi. Cùng với đó, phối hợp chặt chẽ ba môi trường giáo dục là gia đình - nhà trường-xã hội; trong đó, phát huy những ưu điểm của từng môi trường giáo dục để đi đến mục tiêu chung là tạo dựng nguồn lực con người Việt Nam chuẩn mực về phẩm chất, đạo đức, lối sống hoàn thiện về tri thức và kỹ năng nói chung và trên không gian mạng nói riêng.
Đào Việt Dũng