Trên cơ sở hợp nhất Hội đồng phối hợp PBGDPL và Hội đồng phối hợp liên ngành về trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng cấp tỉnh, Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh được kiện toàn, đổi mới về tổ chức và phương thức hoạt động; đồng thời được bổ sung nhiệm vụ hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Việc kiện toàn này đã tạo nền tảng quan trọng để tăng cường sự chỉ đạo thống nhất, phát huy hiệu quả phối hợp liên ngành trong thực hiện các nhiệm vụ pháp lý trọng tâm của tỉnh.
Tăng cường chỉ đạo, định hướng công tác PBGDPL, phối hợp liên ngành
Thực hiện chỉ đạo của Hội đồng phối hợp PBGDPL Trung ương, Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh đã kịp thời ban hành Kế hoạch hoạt động năm 2025, xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm trong triển khai công tác PBGDPL trên địa bàn toàn tỉnh. Trọng tâm là tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, đảng viên và Nhân dân; đưa công tác PBGDPL đi vào chiều sâu, bền vững, bảo đảm quyền được thông tin pháp luật của công dân.
Các ngành thành viên Hội đồng đã chủ động xây dựng và triển khai kế hoạch PBGDPL gắn với lĩnh vực quản lý nhà nước theo chức năng, nhiệm vụ được giao; Chủ tịch UBND tỉnh đã ban hành đầy đủ các quyết định về thành lập Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh, Quy chế hoạt động và danh sách thành viên Hội đồng, tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho hoạt động của Hội đồng trong giai đoạn mới. Đến nay, nhiều xã, phường đã ban hành quyết định thành lập Hội đồng phối hợp PBGDPL cấp xã, từng bước củng cố mạng lưới PBGDPL từ tỉnh đến cơ sở. Trong năm, toàn tỉnh tổ chức trên 12.800 buổi, đợt tuyên truyền pháp luật với hơn 1 triệu lượt người tham gia; tổ chức 63 cuộc thi tìm hiểu pháp luật, thu hút gần 172 nghìn lượt người dự thi; phát hành trên 244 nghìn tài liệu PBGDPL.
Công an xã Mậu Duệ phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể xã tổ chức tuyên truyền, vận động người dân không theo tà đạo “San Sư Khẻ Tọ”.
Việc triển khai các Đề án về PBGDPL tiếp tục được thực hiện đồng bộ, bài bản. Đề án “Tổ chức truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật giai đoạn 2022–2027” đã truyền thông 319 chính sách và 242 dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm công khai, minh bạch, phát huy sự tham gia của Nhân dân và doanh nghiệp. Đề án “Nâng cao năng lực cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên pháp luật tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2024 - 2030” được triển khai thiết thực với nhiều hoạt động cụ thể của các sở, ngành. Đề án “Phát huy vai trò của lực lượng Quân đội nhân dân tham gia PBGDPL giai đoạn 2021 - 2027” tiếp tục phát huy hiệu quả rõ nét, góp phần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong Nhân dân…
Công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, được triển khai hiệu quả
Xác định hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp là giải pháp quan trọng cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, tỉnh đã triển khai đồng bộ công tác hỗ trợ pháp lý theo Nghị định số 55/2019/NĐ-CP của Chính phủ. Sở Tư pháp tỉnh đã cập nhật, bổ sung thuộc tính cho 2.330 văn bản quy phạm pháp luật của tỉnh lên Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật; đồng thời tạo liên kết truy cập trên Cổng thông tin điện tử tỉnh, giúp doanh nghiệp dễ dàng tra cứu, khai thác thông tin pháp luật.
Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản - Sở Tư pháp tổ chức phiên đấu giá quyền khai thác 07 mỏ khoáng sản của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh.
Hoạt động bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho doanh nghiệp được triển khai đa dạng, có trọng tâm. Nổi bật, Sở Tư pháp phối hợp với Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh và Hội Doanh nhân trẻ tỉnh tổ chức 9 hội nghị bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho 750 đại biểu; chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tổ chức 37 hội nghị tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho 7.553 lượt người làm công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp; phối hợp xây dựng, phát sóng 30 chuyên mục “Hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp” trên Báo và Phát thanh, Truyền hình Tuyên Quang. Các hoạt động đối thoại, hội thảo pháp lý và gần 950 nghìn bộ tài liệu pháp luật được cung cấp đã góp phần kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh trên địa bàn tỉnh.
Nâng cao hiệu quả trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng
Công tác trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng tiếp tục được Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc, đồng bộ. Thông qua việc ban hành kịp thời các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, sự phối hợp giữa Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh với các cơ quan tiến hành tố tụng ngày càng chặt chẽ, bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý của người tham gia tố tụng ngay từ giai đoạn đầu.
Việc thực hiện Thông tư liên tịch số 10/2018/TTLT và các chương trình phối hợp giữa Bộ Tư pháp với Tòa án nhân dân tối cao, Bộ Công an được triển khai hiệu quả. Trong năm Sở Tư pháp và Tòa án nhân dân tỉnh tiếp tục phối hợp thực hiện Kế hoạch số 18/KH-STP-TAND ngày 25/11/2022 về trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự; qua đó, đã tổ chức trực trợ giúp pháp lý trong điều tra hình sự đối với 4 vụ việc và thực hiện trực trợ giúp pháp lý tại Tòa án nhân dân đối với 1 vụ việc; Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh đã thực hiện trợ giúp pháp lý cho 987 vụ việc; tổ chức 44 đợt truyền thông với 8.473 lượt người tham gia. Tòa án nhân dân hai cấp thụ lý 5.219 vụ, việc các loại, đạt tỷ lệ giải quyết 96,6%; trong đó 237 người đã được bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý theo quy định.
Những kết quả trên đã góp phần quan trọng bảo đảm công bằng, bình đẳng trước pháp luật, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động tư pháp và củng cố niềm tin của Nhân dân đối với sự lãnh đạo, điều hành của các cấp chính quyền trên địa bàn tỉnh.
Giải pháp trọng tâm thực hiện trong thời gian tới
Bên cạnh những kết quả đạt được, yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới đặt ra cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp và trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng ngày càng cao, trong bối cảnh tiếp tục đẩy mạnh cải cách tư pháp, chuyển đổi số, phân cấp, phân quyền và hoàn thiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, trong thời gian tới, tỉnh cần xác định, tập trung triển khai đồng bộ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
Một là, tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy, chính quyền đối với công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, hỗ trợ pháp lý và trợ giúp pháp lý. Nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh, bảo đảm sự chỉ đạo thống nhất, xuyên suốt trong tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, góp phần đưa pháp luật đi vào đời sống xã hội.
Hai là, đẩy mạnh đổi mới nội dung, phương thức PBGDPL gắn với quá trình chuyển đổi số. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền; tăng cường PBGDPL trên môi trường số, mạng xã hội, phương tiện truyền thông đại chúng; chú trọng các nhóm đối tượng đặc thù, vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, nhằm nâng cao nhận thức pháp luật và bảo đảm quyền tiếp cận thông tin pháp luật của mọi người dân.
Ba là, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Tập trung cung cấp thông tin pháp luật kịp thời, minh bạch; đẩy mạnh đối thoại, tư vấn pháp lý; chủ động hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn , vướng mắc trong quá trình sản xuất, kinh doanh. Qua đó, nâng cao năng lực tuân thủ pháp luật, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Bốn là, tiếp tục nâng cao hiệu quả trợ giúp pháp lý trong hoạt động tố tụng Tăng cường phối hợp giữa Trung tâm Trợ giúp pháp lý Nhà nước với các cơ quan tiến hành tố tụng; bảo đảm quyền được trợ giúp pháp lý của người tham gia tố tụng ngay từ giai đoạn đầu; chú trọng các đối tượng yếu thế trong xã hội.
Năm là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và bảo đảm nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ đã đề ra. Thường xuyên kiểm tra, đánh giá hiệu quả các hoạt động PBGDPL, hỗ trợ pháp lý và trợ giúp pháp lý; kịp thời chấn chỉnh hạn chế, bất cập; đồng thời quan tâm bố trí kinh phí, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ làm công tác pháp lý, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.
Hoàng Quân